Biografia Marii Montessori

Maria Montessori urodziła się 31 sierpnia 1870 roku w Chiaravalle we Włoszech, w rodzinie inteligenckiej.  Jej dzieciństwo miało zasadniczy wpływ na rozwój dalszej kariery. Już jako dziecko mała Maria, wykazywała potrzebę pomocy osobom biednym, starając się codziennie choćby w niewielkim stopniu im pomagać.

Montessori dorastała w czasach, gdy we Włoszech obowiązywało konserwatywne podejście do roli kobiety w rodzinie. Od najmłodszych lat konsekwentnie dążyła do przełamywania ograniczeń związanych z płcią.

W wieku 12 lat Maria razem z rodziną przeniosła się do Rzymu, aby mieć zapewnione lepsze warunki do rozwoju. Rodzice namawiali ją do rozpoczęcia kariery nauczycielskiej (jak to robiło większość kobiet w tych czasach) czemu Maria wyraźnie się sprzeciwiła. Na przekór rodzinie wybrała inżynierię, aby móc rozwijać swoją fascynację matematyką.

Z biegiem czasu Maria postanowiła jednak zmienić kierunek swojej kariery i podjąć studia medyczne. Pomimo przeciwności losu rozpoczęła studia medyczne na Uniwersytecie w Rzymie, które ukończyła z wyróżnieniem w 1896 roku. W ten sposób Montessori wpisała się w historię medycyny, jako pierwsza lekarka we Włoszech.

Po ukończeniu studiów medycznych zdecydowała się na wybór psychiatrii jako swojej specjalności i podjęcie praktyki w Klinice Psychiatrycznej Uniwersytetu Rzymskiego. Obserwacje dzieci w klinice pozwoliły Marii wysunąć teorię o istnieniu wewnętrznej siły stymulującej rozwój.  Dzieci umieszczone w pustych salach rzucały posiłek na podłogę, bawiąc się nim. Maria zauważyła, że nie miały one zabawek, ani innych przyrządów, którymi mogłyby manipulować.  Uznała, że aby wewnętrzna siła stymulująca rozwój miała szansę się zintensyfikować, dziecku trzeba stworzyć właściwe warunki.

W 1890 roku w Rzymie utworzony został Instytut Medyczno – Pedagogiczny, którego celem była opieka i wychowywanie dzieci niepełnosprawnych umysłowo. W 1900 roku Maria Montessori zostaje jego dyrektorem. Wtedy też zaczyna intensywnie badać rozwój człowieka we wczesnym dzieciństwie i edukacji. Poddaje się lekturze prac XVIII i XIX wiecznych francuskich lekarzy, którzy eksperymentowali z możliwościami dzieci niepełnosprawnych. Byli to Jean Marc-Gaspard Itard i Édouard Seguin.

Pod wpływem prowadzonych badań i lektury francuskich lekarzy Montessori zaczyna tworzyć własną koncepcję edukacji, którą testuje poprzez obserwację uczniów. Kiedy przeprowadzony eksperyment przynosi zaskakujące efekty i zdecydowaną poprawę w rozwoju uczniów Montessori opracowuje wyniki swoich badań i udostępnia je na forum europejskim, nie stroniąc także od możliwości wypowiedzenia swojej opinii na temat praw kobiet i dzieci.

W 1904, Maria wykłada na Uniwersytecie Rzymskim. Podczas swoich wykładów starała się nakreślać ideę szkół, w których nauczyciele pełniliby rolę pomocnika, a nie osoby oceniającej.  Według niej nauczyciel powinien tak pokierować dzieckiem i pomóc mu, aby uczyło się postawy miłości i akceptacji.  Uważała też, że wszyscy rodzimy się z potencjałem, a dorosły powinien pomóc go rozbudzić.  Dorośli mają stworzyć dogodne warunki do stymulowania dziecka i zaspokojenia jego potrzeb.

Sukces podczas pracy z dziećmi niepełnosprawnymi intelektualnie zrodził w Marii chęć sprawdzenia opracowanej metody wśród dzieci rozwijających się prawidłowo.  W 1907 roku zyskuje szansę na zweryfikowanie swojej metody. Marii zostaje powierzona grupa 60 uczniów ze środowisk robotniczych. Szkoła nazwana Casa dei Bambini (Domem Dzieci), staje się dla badaczki idealnym środowiskiem, do twórczego poszukiwania i udoskonalania swojej metody. Nauczyciele szkoły Montessori mieli „podążać za dzieckiem”, pozwalając mu na przejęcie inicjatywy. Metoda edukacji podkreślała znaczenie poszanowania dzieci, głosząc slogan "Pomóż mi, abym mógł sobie samemu pomóc”. Z biegiem czasu metoda Montessori dzięki metodzie prób i błędów ulegała doprecyzowaniu, a jej prace zyskiwały popularność nie tylko w Europie, ale także w  Stanach Zjednoczonych.

Stopniowo jednak szkoły Montessori popadły w niełaskę. Do roku 1940 ruch przygasł i tylko nieliczne szkoły pozostały wierne jej metodom wychowawczym. Po rozpoczęciu II wojny światowej Maria została zmuszona udać się  do Indii, gdzie opracowała program zwany Edukacją dla Pokoju. Jej praca z programem otrzymała dwie nominacje do Nagrody Nobla.

Maria Montessori zmarła 6 maja 1952 roku w Holandii. 1960 rok to moment odrodzenia popularności metody Montessori w szkołach, wprowadzony dzięki dr Nancy McCormick Rambusch. Dzisiaj, metoda nauczania Montessori jest znana na całym świecie.